by Hình ảnh cây cọ dường như in dấu đậm sâu đối với tuổi thơ của rất nhiều người qua câu hát “Cọ xòe ô che nắng”. Không chỉ có bóng cây râm mát mà quả của loại cây này cũng là thứ quà vặt bất hủ của thế hệ 8x, 9x nhiều nơi mà đặc trưng nhất có thể kể đến các vùng Phú Thọ, Nghệ An và Hà Tĩnh.
Tưởng chừng như loại quả quen thuộc này dần chìm vào quên lãng, có thể nói rằng chẳng mấy ai biết đến hương vị của quả cọ ra sao. Thế nhưng trong thời gian gần đây, loại quả này đang rất hot trên các nền tảng mạng xã hội khi người người thi nhau tìm mua, ăn thử và check in với quả cọ khiến dân mạng càng phải săn lùng thứ quả dân dã này.
Ảnh chụp màn hình TikTok.
Thoạt nhìn bề ngoài quả cọ trông khá giống quả trám. Quả cọ có hình bầu dục, chỉ nhỏ bằng ngón tay cái người lớn, có to hơn cũng chỉ hoảng 2 đầu ngón tay, với lớp vỏ sẫm màu, vị đắng chát nhưng quả cọ khi được chế biến lại thành món ăn vặt “đưa miệng”.
Cứ mỗi độ gần cuối năm, trên các chợ mạng lại nhộn nhịp người mua kẻ bán quả cọ. Dù có vẻ bề ngoài trông khá bắt mắt tuy nhiên cọ lại có vị rất chát nếu như ăn luôn khi hái trên cây xuống. Vậy nên nhiều người phải mang đi “ỏm” (tức làm chín) bằng nước sôi 90 độ C, để cọ chín mềm. Lúc này cọ sẽ bớt chát hơn nhiều và mang đến cho người ăn một hương vị khá lạ miệng, bên cạnh đó cọ còn có thể chế biến thành nhiều món ngon hấp dẫn khác nhau.
Quả cọ khi mới được thu hoạch. (Ảnh: @PhuThotourist, Nguyễn Thế Lượng)
Quả cọ ỏm là một món ăn hơi kỳ lạ, vì vị của ỏm không mặn, không cay, không chua mà cũng chẳng ngọt như những loại quả thông thường. Trái cọ “ỏm” chỉ có vị béo béo, bùi bùi, ngầy ngậy của lớp ruột vàng ruộm, mềm mịn khi nhai trong miệng, xen lẫn vị chan chát của lớp vỏ áo mỏng bên ngoài.
Chỉ với vài clip ăn trái cọ ỏm vàng ươm trở thành xu hướng trên mạng xã hội mà khiến biết bao người săn lùng loại quả này. Dù có hương vị hơi khó ăn, đặc biệt mỗi năm chỉ duy nhất 1 mùa cọ có trái chín vậy nên càng khiến nhiều người tò mò và muốn được một lần thưởng thức loại quả vừa lạ mà quen này.
Thịt cọ vàng óng, vị bùi béo khó tả (Ảnh: Mộc Mộc, Đinh Trang).
Hiện tại cọ không chỉ xuất hiện nhiều ở các tỉnh miền núi mà còn được bán nhiều ở các chợ thành phố cũng như chợ trên mạng xã hội. Vào mùa, giá của quả cọ thường khoảng 60.000 đồng/kg, loại cọ nếp chất lượng hơn thì có giá cao hơn, có khi lên tới 100.000 đồng/kg. Bên cạnh loại cọ tươi thì cũng rất nhiều người bán cọ đã ỏm sẵn, thực khách chỉ cần mở ra ăn luôn, tuy nhiên giá sẽ nhỉnh hơn một chút.
Ảnh: @Trunggaapdo1234, @dohuyentrang
Còn gì thú vị bằng giữa tiết trời se se lạnh, trên tay là miếng cọ ấm nóng, được hít hà hương thơm, ăn vào thấy thịt cọ dày, béo ngậy, bùi bùi ăn mãi không biết chán.
Có thể quả cọ là loại quả khá lạ lẫm với nhiều người, nhưng ở nhiều nơi cọ không chỉ là thức ăn vặt ngon lành mà còn là nguyên liệu chế biến thành nhiều món ăn ngon khác nữa như xôi cọ, bánh dày cọ, dưa cọ…
Xôi cọ
Xôi cọ là một món ăn dân dã, mang hương vị ẩm thực của đồng bào người Tày. Món xôi cọ được chế biến từ hai nguyên liệu chính là quả cọ và gạo nếp nương. Tuy đơn giản, không cầu kỳ, song đây là một trong những nét văn hóa ẩm thực đặc sắc được lưu truyền từ thuở xưa cho đến tận ngày nay.
Ảnh: @Nguyễn Thế Lượng
Xôi cọ được thường được ăn với muối vừng, ban đầu bạn sẽ cảm nhận một chút vị chát, đắng nhưng càng ăn càng thấy món ăn này có hương vị rất riêng biệt không lẫn với bất kỳ loại xôi nào.
Bánh dày
Ở một số nơi, cọ nếp được dùng làm bánh dày khá lạ miệng. Cọ sau khi ỏm được bóc lấy lớp cùi vàng như mật, phần thịt cọ vàng ươm ấy lại được giã nhuyễn rồi đem làm thành món bánh dày đặc sắc. Món bánh dày thơm và dẻo, khi ăn thử sẽ cảm nhận được hương vị đặc trưng của cọ nếp.
Ảnh: Internet.
Dưa cọ
Ngoài cách ỏm để ăn hoặc chế biến thành các món xôi cọ, bánh dày cọ, loại quả này còn được chế biến thành món dưa cọ ngày Tết. Dưa muối có vị chua chua, vị mặn của muối cùng vị bùi bùi, ngậy ngậy… đảm bảo sẽ rất tốn cơm.
Ảnh: Internet.
