by GS.TS Nguyễn Quang Thạch, trường Đại học Nguyễn Tất Thành (TP HCM), cùng các cộng sự đã nhận nhiệm vụ thực hiện đề tài khoa học “Nghiên cứu một số biện pháp trồng và thử nghiệm sơ chế hạt cây sacha inchi (Plukenetia volubilis) tại các huyện thuộc TP HCM và vùng phụ cận”, nhằm tìm kiếm loại cây trồng mới, phù hợp với định hướng chuyển mạnh đất trồng cây nông nghiệp năng suất thấp sang cây trồng khác có thị trường, nhằm nâng cao hiệu quả kinh tế trên đất nông nghiệp của TP.
 |
| Cây sacha inchi trồng tại huyện Củ Chi (TP HCM) |
Trao đổi với phóng viên Tri thức và Cuộc sống, TS Phạm Hữu Nhượng (đại diện nhóm nghiên cứu) cho biết, cây sacha inchi (đậu núi) được Trung tâm Khảo kiểm nghiệm giống và sản phẩm cây trồng Quốc gia đưa về trồng thử nghiệm ở Việt Nam từ tháng 11/2013. Đây là loại cây lâu năm dễ trồng, thời gian thu hoạch nhanh và có tính rải vụ cao, kỹ thuật chăm sóc đơn giản.
 |
| Viên nang Omega3 được sản xuất từ dầu hạt sacha inchi |
Nhóm thực hiện đã tìm hiểu và thu thập 5 mẫu giống cây sacha inchi ở nhiều vùng trồng (Đắc Lắk, Đắc Nông, Hòa Bình, Thái Lan), sau đó đem trồng thử nghiệm ở huyện Củ Chi (TP HCM) và huyện Cẩm Mỹ (tỉnh Đồng Nai). Các mẫu giống sinh trưởng phát triển khá đồng đều nhau ở 2 vùng trồng Củ Chi và Cẩm Mỹ. Cây sacha inchi sau khoảng 248-264 ngày tính từ thời điểm gieo thì có thể thu hoạch. Các mẫu quả sacha inchi ở các vùng trồng Củ Chi và Cẩm Mỹ đều có đặc điểm quả có hình sao phân thùy từ 4 đến 7 thùy. Quả sacha inchi càng ít thùy thì càng chắc hạt.
Đặc biệt, nhóm thực hiện đã triển khai sử dụng chất điều hòa sinh trưởng, qua đó giúp cho việc gia tăng tỷ lệ hoa cái trên chùm hoa, tăng số quả và cuối cùng là giúp tăng năng suất hạt sacha inchi, nhưng không ảnh hưởng đến chất lượng dầu của cây.
TS. Phạm Hữu Nhượng cho biết thêm, cây sacha inchi cho thu hoạch quanh năm. Độ chín của trái càng tăng thì độ ẩm của hạt càng giảm trong khi hàm lượng dầu tăng. Hạt sacha inchi ở các vùng trồng thử nghiệm đều cho hàm lượng dầu và protein cao, hàm lượng axit béo bão hòa, hàm lượng axit béo không bão hòa (Omega 6 và 9) cao hơn so với công bố trong nước và quốc tế, hàm lượng Omega 3 thì lại thấp hơn.
 |
| 1kg hạt sacha inchi có thể thu được 320ml dầu |
Hạt được thu hái, tách hạt và loại bỏ các tạp chất cơ học (sơ chế). Sau quá trình này, hạt sachi được phơi hoặc sấy ở nhiệt độ thấp 45 độ C, độ ẩm của hạt khoảng 5%. Hạt được nghiền trong vòng 180 giây để cắt nhỏ và bắt đầu ép. Quá trình ép được tiến hành làm 2 đợt với lực ép 190 kg/cm2 và thời gian ép 15 phút. Dầu sachi sau đó được lọc và đem vào sử dụng, như bào chế viên nang dầu. Từ 1kg hạt sacha inchi có thể thu được 320ml dầu. Dầu sacha inchi không có độc tính cấp đường uống ở liều tối đa có thể dùng theo đường uồng trên chuột nhắt trắng (50 mL/kg), liều Dmax = 50 mL/kg.
Nhóm nghiên cứu đã ứng dụng vào sản xuất viên nang Omega3 từ dầu hạt sacha inchi chất lượng như dầu cá. Đồng thời, cũng đã xây dựng quy trình canh tác cây sacha inchi cho TP HCM và các vùng phụ cận, có khả năng đạt đến trên 3 tấn/ha.
>>> Mời độc giả xem thêm video Hạt mắc ca hút khách vì công dụng tốt cho sức khỏe:
